21.02.24
One of my favourite mischievous remarks I liked to tease Grudzień with was reminding him the day before his birthday that he’s half a year older than me. Just before he turned 40 I said, “Do you know how old I will be on March 15th? Still 39, and you?”
We listened to the same music. We would play Solar Fields or Hedningarna at parties and dance with our eyes closed around an invisible bonfire. In the old Progresja club we would lie on our backs on the small stage in the corner and listen to Archive from the speakers. And to the cool solutions we came up with in “In Two Minds”. We would compete with each other as to who was the more loyal Dead Can Dance fan, who loved the band more. I lost ignominiously when I realised that all of his tattoos were connected with Dead Can Dance graphic designs. And that he paid over PLN 500 at an auction for “Into The Labyrinth” vinyl.
We subscribed to the idea that three perfect sounds are more meaningful than twelve played around the guitar neck. We were excited by this emotional approach. I composed songs in such way that he could fill them with those perfect few notes. We completed each other. Right from the beginning of Riverside I knew he was a special guitarist whose playing was made for painting musical landscapes. He had his own original style, and that has always been more important for me than technical contortions and circus tricks. Most of all, he was modest, humble and he knew exactly what he was capable of. And you could hear all that in the way he played. It was incredible and fascinating.
He couldn’t disguise emotions. When he was happy, he showed that, jumped for joy, goofed around, and when he was in a bad mood, he couldn’t pretend even when he was on stage. He was peeved and everyone could see that. We would then go backstage after a gig and tell him, “Fuck, Piotr, people can see that you’re pissed off, when will you finally learn to play a bit for them?” And he would shout back, “But that’s the way I am and I can’t help it!” And indeed that’s the way he was. Painfully honest. He played what he could the way he could, he never faked anything. That’s the kind of man he was. But we were growing up together. And during our last tour, we were surprised at how many positive emotions we were able to inspire in each other. Especially when we looked and smiled at each other. And that idea to lean back to back while playing “Feel Like Falling” charged our batteries for the entire gig. We were becoming as one on stage, a true band. And it was thanks to him that I wanted us to continue as a band in spite of my solo aspirations.
We learned from each other the most important things. To always remember that, first and foremost, you have to be a good person. To cherish the most valuable characteristics in us. To live a full life and never put it off for later. Whenever I was lost, he was the reason I was able to find myself again. That’s the way we influenced, inspired and helped each other. We were like brothers. Sometimes closer, sometimes further apart, but we could always count on each other. We were connected by so much more than music. We were connected by the ability to talk about what most people don’t want to talk about, emotions and how we felt, and why we reacted the way we did, and why we were the way we were.
It must be a joke, a grim twist from the damned “Game of Thrones”, which we were reading avidly at the same time, checking furtively how many pages the other one had got left to read. A terrible blow as if a baby learning to make its first steps was swept away by that big wrecking ball. And all that’s left is a huge black empty hole with remnants of dead flesh around. I feel as if half of my heart was ripped out of my chest, as if half of my soul was taken away from me. I keep crying and I can’t get a grip. I feel an immense sea of sadness and pain inside me. Yes, sometimes, to balance things out, I get a glimpse of black humour. Sometimes, I’m simply pissed off. But the truth is, I miss you, Piotr, and I don’t know how to cope with it. A lot has ended when you died, a lot has faded, vanished, fallen to pieces. I am simply devastated. I feel as if tides were crashing me against rocks and with every wave it’s getting worse. I don’t know when the pain will pass but it looks like for now it has to be a part of me. Just like you have been a part of my life.
Farewell my beloved Friend. See you somewhere on the other side.
23.02.2016
Jedną z moich ulubionych złośliwości pod adresem Grudnia było przypominanie mu dzień przed jego urodzinami o tym, że jest pół roku starszy ode mnie. Tuż przed jego 40-tką powiedziałem: – Wiesz, ile lat będę miał 15 marca? Wciąż 39, a Ty?
Słuchaliśmy tej samej muzyki. Puszczaliśmy sobie na imprezach Solar Fields czy Hedningarnę i tańczyliśmy wokół niewidzialnego ogniska z zamkniętymi oczami. W dawnej Progresji leżeliśmy na plecach na małej scenie w rogu i słuchaliśmy z głośników Archive. I tego, jak fajnie udało nam się porobić patenty w “In Two Minds”. Rywalizowaliśmy ze sobą, który z nas jest wierniejszym fanem Dead Can Dance. Kto bardziej kocha ten zespół. Przegrałem sromotnie, kiedy dotarło do mnie, że wszystkie jego tatuaże związane są właśnie z grafikami Dead Can Dance. I że za winyl „Into The Labyrinth” dał na licytacji ponad 500 zł.
Wyznawaliśmy zasadę, że trzy trafione dźwięki są istotniejsze niż tych dwanaście naokoło gryfu. Kręciło nas to emocjonalne podejście. Komponowałem tak, żeby mógł grać właśnie w ten sposób. Uzupełnialiśmy się. Od samego początku w Riverside wiedziałem, że jest gitarzystą charakterystycznym, którego gra sprawia, że można malować pejzaże. Miał oryginalny styl, swój własny, a to zawsze u mnie biło na głowę wszystkie techniczne wygibasy i popisy cyrkowe. Przede wszystkim jednak był skromny, miał pokorę i wiedział, na ile go stać. I wszystko to słychać było w jego grze. To było niesamowite i fascynujące.
Nie potrafił udawać emocji. Kiedy był zadowolony, cieszył się, skakał z radości, wygłupiał, kiedy miał zły humor, nawet na scenie nie potrafił udawać. Miał zły humor i wszyscy to widzieli. Schodziliśmy wtedy po koncercie na backstage i mówiliśmy: – Kurwa, Piotrek, ludzie widzą, że masz focha, naucz się w końcu grać trochę dla nich. – Taki jestem i nic na to nie poradzę! – krzyczał. Taki był. Szczery do bólu. Grał to, co umiał i jak umiał, nie udawał. I takim był człowiekiem. Ale razem dojrzewaliśmy. Na ostatniej trasie zaskakiwaliśmy samych siebie, ile pozytywnych emocji jesteśmy w stanie z siebie wykrzesać. Działo się to wtedy, kiedy mieliśmy ze sobą kontakt wzrokowy, kiedy się do siebie uśmiechaliśmy. Ten patent z opieraniem się plecami w „Feel Like Falling” ładował baterie na cały występ. Stawaliśmy się jednością na scenie, prawdziwym zespołem. Dzięki niemu chciałem, żebyśmy wciąż tym zespołem byli, mimo moich solowych zapędów.
Uczyliśmy się od siebie nawzajem. Tych najważniejszych rzeczy. Żeby zawsze pamiętać, że trzeba być przede wszystkim dobrym człowiekiem. Żeby pielęgnować w każdym z nas te najbardziej wartościowe cechy. I żeby korzystać z życia i nie odkładać go na potem. Ilekroć się gubiłem, to dzięki Grudniowi mogłem się odnaleźć. Jakoś tak dobrze na siebie działaliśmy, inspirowaliśmy się i wzajemnie pomagaliśmy. Byliśmy jak bracia. Blisko siebie, czasami daleko, ale w tych najważniejszych kwestiach zawsze mogliśmy na siebie liczyć. Łączyła nas nie tylko muzyka. Łączyło nas to, że mogliśmy rozmawiać o tym, o czym ludzie z reguły nie chcą – o emocjach, o tym, jak się czujemy, dlaczego tak reagujemy, dlaczego jesteśmy tacy, jacy jesteśmy.
To jakiś żart, jakiś ponury twist z cholernej “Gry o Tron”, którą czytaliśmy namiętnie w tym samym czasie, podpatrując, ile stron jeszcze zostało temu drugiemu. Otrzymujesz cios zbliżony do tego, jakie otrzymuje dziecko stawiające pierwsze kroki, by w sekundzie zostać zmiecione przez tę wielką kulę do burzenia budynków. I zostaje taka wielka dziura. Taka ziejąca czarną pustką dziura ze strzępkami martwego ciała dookoła. Czuję się, jakby coś wyrwało mi pół serca i zabrało pół duszy. Wciąż płaczę i nie jestem w stanie się pozbierać. Czuję w sobie ogromne morze smutku i bólu. Owszem, czasami w ramach równowagi trafia się czarny humor, w innym momencie jestem po prostu wkurwiony, ale prawda jest taka, że brakuje mi Ciebie Piotruś i nie wiem, jak sobie z tym wszystkim poradzić. Razem z Twoją śmiercią skończyło się wiele rzeczy, zgasło, zniknęło, rozpadło się na kawałki. Jestem po prostu zdruzgotany. Czuję się, jakby przypływ rozbijał mnie o skały i z każdym uderzeniem fali było tylko gorzej. Nie wiem, kiedy minie ten ból, ale na razie, jak widać, musi być częścią mnie. Tak jak i Ty byłeś częścią mojego życia.
Żegnaj mój kochany Przyjacielu. Do zobaczenia gdzieś po drugiej stronie.
23.02.2016
Photo from the show at Stodoła Club 2015 by Radek Zawadzki