Well then, how is it with the whole sightseeing thing when you’re on tour?
I’ll tell you.
When we are on a long tour, we see the world mainly through the window of an airplane (“Look, it’s Greenland!”), the window of a bus (“Look, forests in Oregon look exactly like forests in Poland!”), and the window of a ferry or ship (“Gentlemen, we’re about to make landfall at Calais, see you at deck 5!”). We also specialise in comparing countries according to hotels, airports, harbours, car parks, petrol stations and, most importantly, toilets.
We obviously see the world also through cuisines, but it’s not that we immediately look for the most popular restaurant serving local delicacies in each place we visit. Usually, we start by filling our stomachs with the local version of the morning coffee, and then with the same sort of tried and tested dishes, which tend to oscillate around some kind of pizzas, Chinese food and burgers. Unless, of course, you’re vegetarian. Or, pardon me, vegan (for as we all know, in this decade vegetarianism is for amateurs), which makes the choice of tried and tested dishes a little different. Sometimes, we take a short trip around the venue, within a few kilometres radius, to see the architecture and infrastructure of a given city or its suburbs.
True, there are days off on tour as well, and if they don’t fall on “travel days”, we can see a lot more (provided we had planned an itinerary in advance). So there is a chance that you’ll find a picture of us against a famous building or local space on our social media. The truth is though, the older we get, the more often we choose to relax and recover in a hotel rather than to tick recommendations off a list.
“The list of recommended places” is our homework on tour. I’m certain each of you knows some compulsive globetrotters who, as soon as you mention where you’re going, will come up with a list of places to see, eat, send greetings from and then report if they were right. You look at that list with tired eyes while picking up the key to room 302 from a hotel reception, and you promise yourself that you’ll do all that… next time.
Yes, ladies and gentlemen, sightseeing on tour is mostly hindered by chronic lack of time. Of course, a glimpse here and there, in a flash, on the fly… but to soak it all in, fill the lungs, close your eyes, spread your arms and make lasting memories – to do all that, you have to travel in your own time. And while on tour? On tour we are restricted by supervisors of excessive tourist-explorer emotions, guardians of all mental attention: the clubs. The clubs and their companions, the dressing rooms.
Small clubs and big clubs. Old clubs and new clubs. Iconic clubs and obscure clubs. Clubs with beautiful dressing rooms filled with comfy couches, and clubs without any couches at all, where you sit, as if for punishment, in a corner, in sorrow. Neat and tidy clubs and those that are all too familiar with the first two words of the famous rock’n’roll slogan. Clubs with stages that make you go “wow” and those that make you go “ouch”, where all you can do is feel the rhythm (in other words, play and beat it). Clubs with bathrooms and showers with decent water pressure and those where water trickles prostatically in a sinusoidal way (that is, if a bathroom is there at all). Dressing rooms with lights and mirrors, and those without. Or those lit like a scene from a horror film, where the only mirror hanging on a wall decorated in vaginophallic scribbles is completely covered with promo stickers of previous guests. Clubs whose crews are nice, helpful and full of empathy, and those where nobody gives a toss about you.
Speaking of the human element.
When you travel the world on tour, you get to know not only places, but most of all people, their local culture and customs. This is what we do get to experience on tour and I’m glad that our Riverside journeys allow me to meet interesting and inspiring people as well as observe their habits and behaviour.
***
Our return after four years to the island nation in Western Europe was surprisingly successful. We had feared we’d see thinned out rooms because we realise that these days, when artists take a break that’s a bit too long, they have to start again, perhaps not from square one but at least from a few steps back. The old fans will have found a substitute, the initial fascination will have faltered, no surprises here. But we were surprised indeed because we played to full houses.
It was the first time we’ve played in Dublin, Ireland. Going back to what I wrote at the beginning of this chapter: did we have time to see it? (Dublin, not the chapter) Of course not! The only vaguely touristy thing was a picture taken against an unknown street near the club and going for the pho soup with a group of friends. But the evening show attracted a nice crowd and Dublin’s iconic “Button Factory” was sold out.
In Scotland, I opted for Scottish breakfast. I had made up my mind to clog my arteries and raise cholesterol levels for a few days with the whole disgustingly fascinating palette of breakfast colours. Since we play quite intense two-hour sets which require a lot of involvement from us and our audiences, I need good levels of energy. And as we all know, you’ll eat this kind of breakfast and you’re satisfied until 6pm.
A short walk around Glasgow reminded me of my old fascination with single malt whisky and of all those bottles of Scotch I’d purchased several years ago, which are now gathering dust. “Ooh, we’d sit down over these here,” remarked chimney sweeps who came to check ventilation ducts at my place and spotted my collection. It’s a good thing they didn’t sit down so I still have a stash of birthday presents for friends.
The concert in Glasgow was also successful. As was the one in Birmingham. That one was a little louder because more people came to sing with us. A lot more than previously. We had a record turnout in Manchester as well. (“Well then, it’s not that bad in the UK, they still remember us here!”) Did I manage to tick any places off the list in Glasgow, Birmingham or Manchester? Of course not, there was no time for it.
But at least I took a ride with Maciek on the London Tube. I had an excuse: I had ordered a reverb and wanted to pick it up in person somewhere in Old Street. So hello, don’t tell me I haven’t done any sightseeing on this tour! Two lines of the underground and a music shop – tick.
The final concert in the London Indigo Arena during the Prognosis festival confirmed that we have to go back to the Isles next year. The audiences still love us. Or maybe they’d only just fallen in love with our new positive image.
***
It’s 6am. I’m drinking coffee and watching the sleepy sun through a scratched window. I’m basically on my own as the ferry from Dover, UK to Dunkirk, France is not very busy. Those I can see are lying on their sides under their jackets and snoring.
The European spring edition of “ID.Entity Tour” started in the Netherlands, then moved for the 5 above mentioned concerts in the UK and Ireland, and is now heading for Denmark, Sweden, Norway and Finland. We haven’t been there for a long time either. And we still don’t know if they will like our new, energetic set there.
Maciek has recently told me that sightseeing is meaningful to him if he has an opportunity to sit down in a local cafe and have a cup of coffee. He’s sleeping somewhere nearby now and I am ticking off one of the entires on my private list of things to do on tour. I’m not in a cafe. I’m on deck seven with a view of the sea horizon.
The entry reads: “Drink coffee on the ferry while watching the sunrise”.
Tick.
„ID.Entity Tour 2023” – Notatki z wyprawy cz.8
No to jak to jest z tym zwiedzaniem świata podczas tras koncertowych?
Już piszę.
Podczas dużej trasy koncertowej zwiedzamy świat głównie za pośrednictwem okna samolotu („O patrzcie Grenlandia!”), okna autobusu („Patrzcie, w Oregonie mamy te same lasy co w Polsce!”) oraz okna promu lub statku („Panowie, powoli dobijamy do Calais, widzimy się na decku 5!”). Specjalizujemy się też w porównywaniu krajów poprzez hotele, lotniska, porty, parkingi, stacje benzynowe i, co jest oczywiście najważniejsze – toalety.
Oczywiście świat zwiedzamy również poprzez lokalną kuchnię, ale nie, że co kraj, to od razu wpadamy do miejscowej restauracji na „the best of local cuisine”, tylko w większości zapychamy nasze żołądki najpierw ichniejszą poranną kawą, a potem wciąż tym samym, sprawdzonym jedzeniem, oscylującym wokół pizz wszelakich, chińszczyzn i hamburgerów. No chyba, że jesteś wegetariański, albo przepraszam wegański (bo jak wszyscy wiemy wegetarianizm w tej dekadzie jest już tylko dla amatorów), to wtedy potrawy są trochę inne. Czasami robimy też krótki wypad dookoła miejsca, w którym gramy, tak w promieniu iluśtam kilometrów od klubu, i poznajemy architekturę i infrastrukturę danego miasta, tudzież jego przedmieść.
Owszem, trafiają się wolne dni (tzw. „day offy”) i – jeśli nie jest to „dzień podróży” – możemy wtedy zwiedzić znacznie więcej (jeśli sobie oczywiście wszystko wcześniej zaplanujemy). Pojawia się więc szansa, że na socjalach umieścimy się na tle jakiegoś sławnego budynku, bądź lokalnej przestrzeni. Prawda jest jednak taka, że im jesteśmy starsi, tym częściej wolimy regenerować się w hotelu, niż odhaczać kolejne punkty z listy tzw. miejsc polecanych.
„Lista miejsc polecanych” to tzw. praca domowa na wyjazd. Na pewno każdy z Was ma wokół siebie znajomych, co to kompulsywnie świat zwiedzają, i jeśli wspomnisz gdzie się wybierasz, to zawsze proponują Ci listę obiektów, które koniecznie musisz zobaczyć, w których musisz koniecznie zjeść, i z których koniecznie masz ich pozdrowić i potwierdzić, że mieli rację. Patrzysz więc na tę listę zmęczonym wzrokiem, jednocześnie odbierając kartę z numerem 302 z hotelowej recepcji, i obiecujesz sobie, że oczywiście to zrobisz… ale przy następnej okazji.
Tak drodzy Państwo, zwiedzanie świata na trasie koncertowej, to przede wszystkim chroniczny brak czasu na jego należyte poznanie. Oczywiście fragmentarycznie, chwilowo, tak w przebłysku i przelocie – jak najbardziej, ale żeby nasiąknąć, napełnić płuca, zamknąć oczy i rozłożyć ręce, nasycić się i należycie zapamiętać – to raczej trzeba wrócić poza trasą. A na samej trasie? Tu – niczym kontrolerzy nadmiernych emocji turystyczno-poznawczych, niczym strażnicy wszelakiej mentalnej atencji, witają nas przede wszystkim kluby, kluby i jeszcze raz kluby. Oraz oczywiście ich towarzyszki życia – garderoby.
Kluby małe, kluby duże. Kluby stare, kluby nowe. Kluby kultowe i te od kultu dalekie. Kluby z pięknymi garderobami, gdzie jest dużo wygodnych kanap, i kluby gdzie tych kanap nie ma w ogóle, a ty siedzisz jak za karę w zgięciu i smutku. Kluby czyste i zadbane, i te pamiętające dwa pierwsze hasła związane z Rock’n’rollem. Kluby, gdzie sceny, na których masz wystąpić, wywołują efekt „Wow” i takie, które powodują efekt „Ała”, gdzie najchętniej grałbyś tylko w „Gis” (w nasze trasowej terminologii skrót „Gis” oznacza „Gramy i sp…!”). Kluby, z łazienkami, gdzie w prysznicach jest należyty strumień wody i kluby, gdzie tylko ciurka prostatycznie metodą sinusoidalną, albo też łazienki nie ma wcale. Garderoby, w których jest światło i możesz się przejrzeć w lustrze, i garderoby, gdzie światła nie ma – albo jest, ale jak z horroru – a jedyne lustro, na tle pobazgranej ściany, ozdobionej we wszelkiego rodzaju waginofallusy, pozalepiane jest promocyjnymi naklejkami poprzednich gości. Kluby, w których pracujący w nich ludzie są mili, empatyczni i niezwykle pomocni, i kluby, w których pracownicy mają Cię centralnie w rzyci.
A skoro przeszliśmy już do czynnika ludzkiego.
Świat na trasie zwiedza się poznając nie tylko miejsca, ale przede wszystkim ludzi, ich tutejszą kulturę i obyczaje. Tego na trasach koncertowych faktycznie doświadczamy i cieszę się, że nasze riversajdowe podróże dają mi zarówno możliwość obcowania z ludźmi ciekawymi i inspirującymi, jak i obserwacji ich zachowań i przyzwyczajeń.
***
Pierwszy po czterech latach powrót na wyspiarskie Państwo w Europie Zachodniej był zaskakująco pomyślny. Obawialiśmy się przerzedzonych sal, bo jak artysta w dzisiejszych czasach zrobi zbyt długą przerwę, to potem w pewien sposób zaczyna, jeśli nie od zera, to przynajmniej od miejsca, w którym był już jakiś czas temu. Dawni fani znajdują sobie substytut, trochę też im zauroczenie przechodzi, wiadomo. Tutaj jednak spotkało nas zaskoczenie, bo sale mieliśmy pełne.
W Dublinie, w Irlandii, wystąpiliśmy po raz pierwszy. Czy nawiązując, do tego co napisałem na początku tego rozdziału, mieliśmy czas na jego zwiedzenie? (Dublina, nie rozdziału) Oczywiście, że nie! Jedynie co się wydarzyło, to cyknęliśmy sobie fotkę na tle nieznanej nam ulicy obok klubu i poszliśmy z przyjaciółmi na kolejną porcję zupy pho. Wieczorny koncert przyciągnął jednak spory tłum, który pozwolił wyprzedać kultowy dubliński „Button Factory”.
W Szkocji udałem się na szkockie śniadanie. Postanowiłem, że od tej pory przez kilka dni, będę sobie zatykał żyły i podnosił cholesterol całą tą obrzydliwie fascynującą paletą śniadaniowych barw, żeby jakoś dźwignąć te nasze koncerty, skoro gramy naprawdę intensywne dwie godziny i wciąż wymagamy od siebie i naszej publiczności sporego zaangażowania. A jak wszyscy wiemy – zjesz takie śniadanie i do 18 masz spokój.
Krótki spacer po Glasgow przypomniał mi jak bardzo zafascynowany byłem kiedyś whiskey single malt i jak bardzo od wielu już lat kurzą się u mnie kupione z piętnaście lat temu szkockie butelki. „Oj posiedzielibyśmy u Pana” zagadali parę lat temu kominiarze, sprawdzając stan wentylacji w okolicach mojej wyeksponowanej wtedy kolekcji. Dobrze, że nie posiedzieli. Do dzisiaj mam czym obdarowywać znajomych solenizantów.
Koncert w Glasgow również udany. Podobnie jak w Birmingham. Bardziej rozśpiewany, bo i więcej osób przyszło. Dużo więcej niż kiedy byliśmy tutaj ostatnio. W Manchesterze również podbiliśmy swój frekwencyjny wynik. („Ej, czyli nie jest tak źle w tej Anglii. Jeszcze nas pamiętają!” ) Czy udało mi się odhaczyć coś z listy miejsc do zobaczenia w Glasgow, Birmingham i Manchester? Oczywiście, że nie było czasu.
Ale przynajmniej przejechałem się z Maćkiem londyńskim metrem. Pretekstem był zamówiony efekt pogłosowy, który chciałem odebrać osobiście gdzieś na Old Street. Więc halo, żeby nie było, że nic na tej trasie nie zwiedzałem! Dwie nitki metra i sklep muzyczny zostały odfajkowane.
Finał w londyńskiej Indygo Arena, podczas festiwalu Prognosis podkreślił tylko, że musimy wrócić na Wyspy za rok. Publiczność wciąż nas kocha. Albo dopiero zaczyna, bo chyba kupują ten nasz nowy pozytywny wizerunek.
***
Jest szósta rano. Piję kawę i przez porysowaną szybę patrzę na zaspane słońce. Jestem praktycznie sam, bo na promie z brytyjskiego Dover do francuskiej Dunkierki nie ma jakichś szalonych tłumów. Ci, którzy są w zasięgu mojego wzroku, leżą na boku i chrapią przykryci kurtkami.
Europejska, wiosenna edycja „ID.Entity Tour” wystartowała w Holandii, potem zaliczyła wspomnianych 5 koncertów na Wyspach Brytyjskich i Irlandii i teraz zmierza do Danii, Szwecji, Norwegii i Finlandii. Tam też dawno nas nie było. Tam też jeszcze nie wiemy, jak przyjmie się nasz nowy energetyczny set.
Maciek mi ostatnio powiedział, że dla niego zwiedzanie świata ma znaczenie, jeśli ma możliwość chwilę posiedzieć w jakiejś lokalnej knajpce i napić się kawy. Teraz śpi gdzieś obok, a ja – mimo, że w knajpce nie jestem, tylko na siódmym decku z widokiem na morski horyzont, odhaczam sobie właśnie jeden z punktów na mojej prywatnej trasowej liście rzeczy do zrobienia.
„Napić się kawy na promie, patrząc na wschód słońca”.
Zaliczone.
“Riverside gave a stadium performance for 500 people, wow, that was really something!” was a comment left under one of our latest live pictures in which Michał and I are testing the endurance of our backs. “Stadium performance for 500 people”, an interesting phrase.
If I understand it correctly, whoever wrote the comment probably meant our choice of songs, which would work just as well at a stadium, and perhaps also our interaction with the audience. Nice. For me, it’s a compliment.
But I realise that it’s not really a compliment for everyone.
I once read an interview in which one of the musicians proudly stressed that “karaoke show is not for us, we prefer to perform art”. I agree, there is something truly appealing about this form of live performance. The band play completely concentrated on their instruments, eyes fixated on fretboards and keyboards, the audience listen and get carried away. The song ends, applause, the vocalist/instrumentalist (usually) thanks everyone in a calm voice, announces the title of the following track and the band play on. The show is rescued by images displayed on jumbotrons behind them. We never wanted that for Riverside. Fortunately or unfortunately, progressive rock is mostly associated with exactly that kind of live performance and we, fortunately or unfortunately, are always classified as a progressive rock band (“I’ve tried many times/ In different ways/ To get out from the drawer/ With your favourite tag”). And thus many people assume that this is the kind of concerts we play too.
We didn’t want that for Riverside. We didn’t want this contemplative form of presenting our songs live. We have always wanted to interact with the audience throughout our shows.
***
If I’m not mistaken, it was 2008. Bospop Festival in Weert, the Netherlands. A proper rock festival where the headliners on the big stage were, among others, ZZ Top, Neil Young and Santana. We shared the tent with Opeth and Anathema.
After playing our set, we went to see Europe. Yes, that same Europe whose poster decorated my wall a hundred years ago. I was surprised they were still going on. And releasing new albums. As soon as they started, they hijacked the audience. “WOW, if people are singing with them right from the start,” said my friend, Paweł, who was our merch guy, “what will happen when they play ‘The Final Countdown’ at the end of the show?” I didn’t reply. My jaw dropped as I stared at the stage, eyes bright like diamonds. “Riverside have to do the same thing!” thoughts were racing through my head, “Exactly like that! We need to play a fucking karaoke show, not plough through some progressive Pink Floyd like moody themes. There must be more energy and interaction coming from the stage!”
We felt that we needed to change something. Get out from under the blanket.
***
In 2009 we released “Anno Domini High Definition”.
And then, for some reason, something switched in my head.
***
In the noughties, melancholy made its way into Riverside with redoubled strength, as if in response to REM and ADHD. It was almost like I wanted to bury those two albums alive. Luckily, people accepted our new sound. They loved “Shrine…”, then they hated “Love, Fear…”, only to fall in love with it soon after even more than they did with the previous one.
And then Grudzień died and Riverside was flooded with tears of “Wasteland”.
As time went by, we started to be more and more the kind of band who play moody Floyd style songs. “Jesus, I wanted sad stuff in Lunatic Soul, not in Riverside. What has come over me?” I thought at the end of the last decade. “Where have we gone as a band?”
***
When I reflect on our American leg of “ID.Entity Tour 2023”, it occurs to me that the new album was supposed to be most of all a comeback to what may have followed “Anno Domini…”, provided that we’d added only a bit of the melancholy to it, rather than done a 180. And so our eighth album has become, in a sense, a comeback to our first decade where we still had a different kind of energy.
We needed this album. And I think we weren’t the only ones.
A bit foreign at the start, after about ten shows of the tour, the new compositions were internalised and became a part of both our DNA and muscle memory. We became one with them. The stress and uncertainty disappeared. We modified some arrangements in the places which didn’t quite work. We added some easter eggs. In “Post-Truth” we play a fragment of “Caterpillar and the Barbed Wire” but it’s probably too short because not many people notice that.
What everyone notices is our energy on stage and one thing is for sure: the more open we are during our performances, the better the audiences react. And the more energetic the audiences get, the better shows we play. This incredible symbiotic relationship has always been very important to us. And I won’t lie if I say that (and let me apologise in advance if I offend anyone) Riverside always perform better for energetic audiences and the new set was prepared especially for them.
Perhaps to keep the balance in check, for our last concert of the American leg of the tour in Carborro, the club owner, in a secret agreement with the American tour promoter, decided to put chairs in front of the stage for the “more privileged” to sit right before us, with standing area at the back for the rest of the people.
For a moment, we saw red. It wasn’t what we’d agreed to for this tour. And if seats have to be available, put them round back, just like at a stadium. It looked like we were going to play for some party committee or a board of a corporation.
It was too late to argue and change things. My assertiveness sighed and perished. Perhaps I was tired. Or maybe it’s because it was the last concert. People were promised things, too. So we decided to swallow the bitter pill and work with the chairs in front of us (immediately establishing that such surprises would never happen again).
The concert turned out to be quite successful. The audience, in spite of the seats in front, were quite responsive. At the end, when I was thanking everyone, including our crew (I remembered!), I felt that we managed to finish our first leg of “ID.Entity Tour” feeling satisfied and fulfilled.
***
We came back from the USA and Canada a little tired. Well, all the miles we’d driven and flown took their toll. It wasn’t just “a trip to Chicago”. And while it wasn’t a record number of clubs either (some metal bands easily outdo us), it was still a long tour with the 22 concerts we played across the whole of the USA, often in extreme weather conditions (Toronto, I still miss you! :))
The new material made our shows more dynamic. The Riverside stage is now lively and colourful. I even started to add colour to my black stage clothes. We play with power and smile. We play with what we have managed to build for all these years. And if we were to go back in time to the Bospop Festival I mentioned earlier and swap places with Europe, then, who knows, perhaps the audience would start singing with us right from the first song?
Speaking of Bospop, in July this year, after 15 years, we’ll be back at that festival. Perhaps we should play a cover of Europe?
Speaking of Europe, another part of the notes will be published from the UK.
tbc
„ID.Entity Tour 2023” – Notatki z wyprawy cz.7
„Riverside zagrało stadionowy koncert dla 500 osób, wow, to naprawdę było coś!” – napisał ktoś pod jednym z ostatnich koncertowych zdjęć, na którym to, wspólnie z Michałem, testowaliśmy wytrzymałość naszych kręgosłupów. „Stadionowy koncert na 500 osób” – ciekawe określenie.
Jak dobrze rozumiem, osobie, która umieściła pod zdjęciem ten komentarz, chodziło przede wszystkim o taki dobór muzycznego repertuaru, który obroniłby się również na dużym obiekcie i być może o nasz kontakt z publicznością. Miło. Dla mnie jest to komplement.
Wiem jednak, że dla innych nie bardzo.
Czytałem kiedyś wywiad, gdzie jeden z muzyków dumnie podkreślał:„Karaoke show jest nam obcy, wolimy prezentować sztukę”. Owszem, jest w tej formie prezentacji na żywo coś, co ma swój urok. Zespół gra, skoncentrowany na swoim instrumentarium, wzrok wpatrzony w gryfy i klawisze, ludzie słuchają, przeżywają. Koniec utworu. Biją brawo. Potem wokalista/instrumentalista (z reguły) mówi spokojnym głosem, że dziękuje, przedstawia tytuł kolejnego utworu i kapela leci dalej, a za plecami sytuacje ratują wyświetlane na telebimach ruchome obrazy. W Riverside nigdy tego nie chcieliśmy. Stety lub niestety progresywny rock kojarzy się większości głównie z taką formą prezentacji na żywo, a my – stety lub niestety – do nurtu progresywnego rocka jesteśmy zaliczani („I’ve tried many times/ In different ways/ To get out from the drawer/ With your favourite tag”). Dużo osób zakłada więc z góry, że i u nas tak to wygląda.
Tego też w Riverside nie chcieliśmy. Takiej kontemplacyjnej formy prezentacji utworów na żywo. Od zawsze na naszych koncertach chcieliśmy częstszych interakcji i kontaktu z publicznością.
***
Jeśli się nie mylę był to rok 2008. Festiwal Bospop w holenderskim Weert. Solidny rockowy festiwal, gdzie głównymi gwiazdami na dużej scenie byli miedzy innymi ZZ Top, Neil Young i Santana. My trafiliśmy pod namiot razem z Opeth i Anathemą.
Po zagraniu naszego koncertu poszliśmy obejrzeć zespół Europe. Tak, ten Europe, który sto lat temu wisiał u mnie w pokoju dziecięcym na słomiance. Byłem zdziwiony, że jeszcze istnieją. I że nagrywają nowe płyty. Kiedy tylko zaczęli, od razu porwali publiczność. „Wow, jeśli publika śpiewa z nimi już od pierwszego numeru” – nachylił się do mnie kolega Paweł, który sprzedawał wtedy nasz merch – „to co się wydarzy pod koniec seta jak zagrają „The Final Coundtown?” Nie odpowiedziałem. Z otwartą gębą wpatrzony byłem w scenę, a oczy świeciły mi się jak dwa diamenty. „Riverside też musi tak robić!” – biły mi się po głowie myśli – „Właśnie tak! Właśnie grać pierdolone karaoke show, a nie smęcić w kółko jakieś progresywne pink floydy. Ze sceny musi bić jeszcze większa energia i interakcja!”
Czuliśmy, że musimy coś zmienić. Wydostać się spod koca.
***
W 2009 wydaliśmy płytę „Anno Domini High Definition”.
A potem z jakiegoś powodu przestawiło mi się w głowie.
***
W Latach Dziesiętnych, melancholia wdarła się do Riverside ze zdwojoną siłą, niczym reakcja zwrotna na płyty REM i ADHD. Zupełnie jakbym chciał, żebyśmy te dwie płyty zakopali żywcem. Na szczęście ludzie zaakceptowali nasze nowe oblicze. Pokochali „Shrine…”, potem znienawidzili „Love, Fear..”, by za chwilę się do niej przekonać i pokochać jeszcze bardziej niż poprzednią.
A potem umarł Grudzień i Riverside zalały łzy „Wastelandu”.
Z biegiem lat zaczęliśmy więc coraz bardziej przypominać zespół typu „Na piosenkowo i na smutno floydowo”. „Jezu, smutno to ja chciałem mieć w Lunatic Soul, a nie w Riverside. Co mnie opętało?” – myślałem sobie pod koniec ubiegłej dekady – “Gdzie ten zespół muzycznie zawędrował?”
***
Z perspektywy czasu i refleksji jakie nasunęły mi się po pierwszej części „ID.Entity Tour 2023” w Stanach i Kanadzie, wydaje mi się, że nowa płyta miała być przede wszystkim powrotem do tego, co mogłoby się wydarzyć od razu po „Anno Domini…”, pod warunkiem, że tej melancholii dodalibyśmy tylko trochę, a nie wywrócili wszystko od razu o 180 stopni. Ósmy album Riverside stał się więc – w pewnym sensie – powrotem do pierwszej dekady, kiedy jeszcze tliła się w nas inna energia.
Potrzebowaliśmy takiego albumu. I chyba nie tylko my.
Nowe kompozycje, początkowo obce, tak gdzieś po dziesiątym występie nowej trasy, stopiły się już z nami w jedno i wbiły do naszego DNA i pamięci mięśniowej. Staliśmy się z nimi jednością. Zniknął stres i niepewność. Miejsca, które nie działały, zmieniliśmy aranżacyjnie. To tu to tam upchnęliśmy kilka smaczków. W „Post-Truth” gramy teraz fragment z ‚Caterpillar and The Barbed Wire”, ale chyba za krótko, bo niewiele osób to wychwytuje.
Wszyscy za to doskonale wychwytują naszą sceniczną energię, i jedno nie ulega na tej trasie wątpliwości – im bardziej jesteśmy na scenie otwarci, tym publiczność lepiej reaguje. A im publiczność jest bardziej żywiołowa, tym i my dajemy lepsze koncerty. Ta niesamowita symbiotyczna zależność zawsze była dla nas istotna. I nie skłamię jeśli powiem, i z góry przepraszam jeśli kogoś urażę – że w Riverside zawsze lepiej gra nam się dla takiej właśnie żywiołowej publiczności. Zresztą nowy set przygotowany został głównie pod nią.
Być może więc w ramach tzw. równowagi sił, podczas ostatniego koncertu naszej amerykańskiej wyprawy, w miejscowości Carborro, właściciel klubu, w tajnym porozumieniu z amerykańskim promotorem, postanowił wystawić przed scenę krzesełka, umieszczając tzw. „bardziej uprzywilejowanych” tuż przed nami, a stojących rzucić dopiero z tyłu, niczym jakiś gorszy sort.
Trochę zalała nas żółć. Poza tym nie tak się na tej trasie umawialiśmy. I jeśli mamy już siedzieć, róbmy to w ten przysłowiowy „stadionowy wzór”, typu – miejsca siedzące z tyłu i po bokach, a z przodu… „płyta”. A tutaj zapowiadało się na granie dla jakiegoś gremium partii politycznej albo zarządu korpo.
Na rotację i kłótnie było już za późno. Moja asertywność westchnęła i umarła. Być może dlatego, że byłem zmęczony, być może dlatego, że był to już ostatni koncert. Ludzie mieli też naobiecywane. Przełknęliśmy więc gorzką pigułkę i postanowiliśmy te krzesełka wziąć na klatę (od razu ustalając, by przy kolejnej trasie w przyszłości takie niespodzianki nie miały miejsca).
Koncert okazał się jednak całkiem udany. Widownia – mimo przednich miejsc siedzących – całkiem nawet reagująca. Dziękując na końcu wszystkim, włącznie z naszą ekipą (Pamiętałem!), czułem, że udało nam się zakończyć tę naszą pierwszą koncertową edycję „ID.Entity Tour” z uczuciem niekłamanej satysfakcji i spełnienia.
***
Ze Stanów i Kanady wróciliśmy trochę zmęczeni. Cóż, ilość przejechanych i przelatanych mil zrobiła jednak swoje. To nie był tylko „wypad do Chicago”. Nie była to też może rekordowa ilość klubów, w jakiej gładko prześcigają nas niektórzy metalowcy, ale jednak wciąż długa 22 koncertowa trasa przez całe Stany, często w dosyć ekstremalnych warunkach pogodowych (Toronto, wciąż tęsknię! :))
Nowy materiał sprawił, że nasze występy stały się bardziej dynamiczne. Na riversajdowej scenie dominuje teraz żywiołowość i kolory. Sam zacząłem przełamywać różnobarwnymi elementami nawet swoje czarne sceniczne ubrania. Gramy z czadem i uśmiechem. Bawimy się tym, co udało nam się przez te lata zbudować. I gdybyśmy mieli cofnąć się w czasie, do tego wspomnianego festiwalu Bospop, i zamienić miejscami z zespołem Europe, to – kto wie – może publiczność i u nas zaczęłaby śpiewać już w pierwszym utworze?
A propos Bospop – w lipcu tego roku wracamy na ten festiwal po 15 latach. Może powinniśmy zagrać jakiś cover Europe?
A propos „Europe”- kolejny odcinek zapisków będzie już z Wielkiej Brytanii.
Zdjęcia: Deb McKay
If there’s one thing that I can’t understand here is the love of cold water in restaurants. And air-con. Are you familiar with images of dogs sticking their heads through the windows of moving cars when the stream of air almost pulls their tongues out and moves away all the skin folds around their jaws, exposing their gums? That’s how air-con works here. You take an Uber and no matter the temperature outside, the air-con blows straight into your face as if someone directed a leaf-blower at you. Or you start a tour – you get into the sleeper bus, make yourself comfortable in your bunk and a moment later you start looking around for gaffer tape to block all the holes around your head because streams of air cut you like water jets in an aquapark.
Speaking of water: why does is it always have to be so cold here? Why is it always served with the damn ice? And why are there so many ice cubes in the jug that you freeze at the mere sight of it? I don’t know and I don’t think I will ever understand this love of ice cold drinks. Just like I won’t understand filling all the coolers with as much ice as would fit inside so all cans are properly chilled. I know that a beer or a coke have to be cold but do they have to be the coldest of all the cold beers and cokes in the world? I’m sorry, but are you taking part in some sort of a competition for the coldest beers and cokes? You take a can in your hand and if your arm is covered up in frost as far as your elbow in a few seconds, as if you were touched by Sub-Zero, you win?
Naturally, some of our tech crew are just waiting for our drinks fridge on the bus to be filled with ice to the brim. And I’m just watching as the can tabs pop with a hiss and the liquid nitrogen, aka soda, goes down their throats. I shudder and immediately come down with a mental laryngitis. This fondness for very cold drinks is and will always be utterly incomprehensible for me. I will never understand the overly cold contrast of the indoors and the fridges, even when the planet heats up even more and starts to burn people alive (which is probably going to be the main excuse then). Unless it’s some sort of a method for maintaining balance in nature: it has to be as cold inside as it’s hot outside. Who knows. The point is, at this tour, the temperatures outside are nowhere near crazy hot but the inside remains as freezing as ever.
***
And so I’m looking at the frost climbing up my arm and I say, “Do you not have slightly warmer water please?”. In reply, I get a smile and a shrug.
Yes, the temperature applies also to regular water in plastic bottles. In clubs, it’s always stored in freezers. Possibly the same freezers in which they keep bodies of those who protested against cold drinks.
I unscrew the plastic bottle, pour a little into a kettle (fortunately, we have a kettle with hot water in our rider so it’s always there for us), I heat it up and pour it back into the bottle. The water is not warm, but it’s not icy cold either. I can take it to the stage. I take two bottles. One is always near the mic stand, the other on the drum platform.
We start from “Addicted”. Then “Panic Room”. Then “Landmine Blast, followed by “Big Tech Brother”. I have no time to drink that damn water. My singing teacher once told me that during a live performance I should drink at least a litre of water. Better yet, 1.5l. And I shouldn’t clear my throat as it irritates the vocal cords. Just drink. Well, but how am I supposed to do that if almost all Riverside songs start from the damn bass or vocals? I longingly wait for “Egoist Hedonist”. That’s when I can take time to tune in properly.
***
The fifth week of the tour, currently on the East Coast, was quite successful. Although it was pouring down in Boston, it didn’t stop me from walking around the neighbourhood and buying another card. We also ticked “Boston Cream” off our list (obviously in keeping with my sugar detox, which I wrote about at length in my previous chapter) as well as another successful concert. The audiences get better and better at the so called “Silent Scream”. I don’t want to spoiler our live shows but it’s definitely a strong point of our setlist this year.
On our day off in New York, we had breakfast with a view of Manhattan, and then got to the heart of it, looked up, said “wow” a few times, ate a classic New York hot dog and a classic non-New York burger, followed by… a cheesecake (that’s also in keeping with my sugar detox, which I wrote about at length in my previous chapter). A classic New York cheesecake. From Junior’s, of course.
The next day we had the so-called “drop and go” (the bus drives up to the club, we unpack as fast as we can, then the driver waves goodbye and drives off, rushed by the honking cars he’d blocked, to a distant carpark, far away from the NYC noise), so we were stuck in the tiniest green room. It turned out that the club where we played was on Broadway so I took the opportunity to shop at the Hamilton store (my daughter and I are fans) and managed to buy a 3D postcard (after all, I am in New York so the card has to be special). We also wandered in Central Park with Michał (up to the Lennon mosaic). In the evening, we played our concert, after which we high-fived Adam Holtzman and met his lovely wife, Jane, as they honoured us with their presence. When we were leaving Manhattan at night and saying goodbye to Times Square shimmering with all the possible colours, we promised ourselves that next time we will try and not be stressed by the fact that some New York clubs treat you like another standup comedian who basically needs one microphone and one spotlight on stage.
In Philadelphia, we went sightseeing with Maciek, breaking our personal bests in totals for steps. I had been to Rocky Steps last year so we skipped it this time but we managed to look at a big part of American history. In Pittsburgh (where, as it turned out, they don’t like each other with Philadelphia, which opened the way to a few jokes), I had a crisis and one of those unpleasant attacks on stage, which are imperceptible on the outside. And in Washington DC we spent some time checking out all the most important places which I had known only from playing Fallout 3 (the Washington Monument was not destroyed in a nuclear war, who knew?) and many popular films (“That’s all I have to say about that [Vietnam]”). The concert in the evening was at a club so scantily lit that for the first time in my career I had the impression that I was singing to some kind of a dark abyss, from which you could hear voices of fans it had just swallowed. And when I asked, as I always do, how many people saw Riverside for the first time, I had the frightful realisation that during that concert I would be the one who would not see the audience.
Just a paradox or another attempt at maintaining balance?
***
I will miss our crew. I will tell you more about them in the last American part of the notes. For now, let me just say that we all really took to each other. And the fact that we have spent so many days and travelled so many miles together in one narrow space was absolutely not a problem for anyone. But we do feel that we need some rest. From the constantly vibrating beds, from club schedules, car parks, hotels, shower rooms and, however nicely you’d like to put it, from the specific tour cuisine. It would simply be nice to look at some other faces for a change, like the faces of our family members for example
Tonight we’re playing our last concert, in Carrboro in North Carolina. We have just pulled up outside the club. I have to remember to say thanks to the whole crew at the end of the show. Where are the small yellow notes so I can stick them in a few places.
Do not forget to thank the whole crew.
Do not forget to thank the whole.
Do not forget to thank.
Do not forget.
Do not.
„ID.Entity Tour 2023” – Notatki z wyprawy cz.6
Jednej rzeczy nie jestem w stanie tutaj zrozumieć. Zamiłowania do zimnej wody w restauracjach i… do klimatyzacji. Znacie te obrazki, kiedy pies wystawia swój pysk przez szybę jadącego samochodu i strumień powietrza, nie dość, że prawie wyrywa mu język, to jeszcze odkrywa wszystkie fałdy wokół szczęki? Tak Amerykanie mają tu wszędzie odkręcona klimę. Wsiadasz do Ubera, i bez względu na temperaturę za oknem, klimatyzacja wieje Ci w twarz, jakby ktoś zamienił miejscami rurę starego odkurzacza i Ci do twarzy przystawił. Albo, zaczynasz trasę, wsiadasz do nightlinera, wbijasz się do koja i już za chwilę rozglądasz za gafrem, żeby pozaklejać wszystkie dziury wokół głowy, bo strumienie powietrza tną w ciebie niczym bicze wodne w aquaparku.
No właśnie, a propos wody. Dlaczego ta woda jest zawsze taka lodowata? I dlaczego zawsze jest z pieprzonym lodem? I dlaczego jeśli jest lód, to kostek lodu jest tyle, że człowiek marznie na sam ich widok? Nie wiem i nigdy tego tutejszego zamiłowania do lodowatych napojów nie zrozumiem. Tak samo jak nie zrozumiem wypełniania tzw. coollerów największą możliwą ilością lodu, żeby puszki miały odpowiednią temperaturę. Ja wiem, że piwo lub cola muszą być zimne, ale czy naprawdę muszą być najzimniejsze ze wszystkich najzimniejszych piw i col na świecie? Czy tu, przepraszam bardzo, panują jakieś zawody w najzimniejszych piwach i colach? Że bierzesz puszkę do ręki i tak mniej więcej w ciągu kilku sekund, niczym za dotknięciem Sub-Zero, masz rękę po łokieć oszronioną?
Oczywiście część naszej ekipy technicznej tylko czeka, aż lodóweczka na napoje gazowane w naszym busie wypełni się po brzegi lodem. Patrzę więc tylko, jak z sykiem strzelają im te aluminiowe zawleczki, i jak leją sobie w gardła ciekły azot zwany sodą. Wzdrygam się i na sam widok z miejsca dostaję mentalnego zapalenia krtani. Zamiłowanie do bardzo zimnych napojów jest i zawsze będzie dla mnie absolutnie niezrozumiałe. Nawet jeśli na zewnątrz budynków podgrzana do granic możliwości planeta będzie palić ludzi żywcem, co pewnie będzie głównym tłumaczeniem, nigdy nie zrozumiem tego przesadnie zimnego kontrastu wewnątrz budynków i stojących w nich lodówkach. No chyba, że to ma być jakiś sposób na zachowanie równowagi w przyrodzie. Wewnątrz ma być tak samo zimno jak na zewnątrz gorąco. Kto wie. Sęk w tym, że akurat na tej trasie na zewnątrz szaleństw z dodatnią temperaturą raczej nie ma, ale wewnątrz z tą ujemną nic się raczej nie zmieniło.
***
No więc patrzę na tę swoją oszronioną rękę i mówię:
– Nie ma trochę cieplejszej wody?
W odpowiedzi dostaję uśmiech i rozłożone ręce.
Tak tak. Temperatura tyczy się również zwykłej wody w plastikowych butelkach. W klubach mają tylko taką trzymaną w zamrażarkach. Pewnie w tych samych zamrażarkach trzymają zwłoki tych, którzy protestowali przeciwko zimnym napojom.
Odkręcam korek plastikowej butelki, wlewam trochę wody do czajnika (na szczęście w riderze mamy czajnik z gorącą wodą i ten zawsze jest obecny na backstage’u), podgrzewam i wlewam z powrotem do butelki. Woda nie jest ciepła, ale nie jest też lodowata. Z czymś takim mogę iść na scenę. Biorę dwie. Jedną zawsze stawiam przy statywie, drugą na podeście perkusyjnym.
Zaczynamy od „Addicted”. Potem „Panic Room”. Potem „Landmine Blast”, potem „Big Tech Brother”. Nie mam kiedy się tej cholernej wody napić. Mój nauczyciel śpiewu powiedział mi kiedyś, że podczas koncertu powinienem wypić przynajmniej litr. A najlepiej 1,5 litra. I mam nie odchrząkiwać – bo podrażniam wtedy struny głosowe – tylko popijać. No ale kiedy mam to robić, jak prawie wszystkie utwory Riverside zaczynają się od pieprzonego basu albo wokalu? Na „Egoist Hedonist” w secie czekam jak na zbawienie. Mogę się nawet wtedy bez pośpiechu dobrze nastroić.
***
Piąty tydzień trasy, aktualnie na wschodnim wybrzeżu, był całkiem udany. W Bostonie wprawdzie lało jak z cebra, ale nie przeszkodziło mi to w zwiedzeniu okolicy i kupieniu kolejnej kartki. Zaliczyliśmy też tzw. Boston Cream (to tak a propos mojego słodyczowego detoksu, któremu poświęciłem znaczną część mojego poprzedniego rozdziału) oraz kolejny udany koncert. Publiczność coraz bardziej wyrabia się w tzw. „Silent Scream”. Nie chce spoilerować naszych koncertów, ale jest to z pewnością mocny punkt naszej tegorocznej setlisty.
W Nowym Jorku podczas day offu zjedliśmy śniadanie w miejscu z widokiem na Manhattan, potem trafiliśmy do jego serca, popatrzyliśmy w górę, porobiliśmy „wow”, zaliczyliśmy klasycznego nowojorskiego hot-doga, klasycznego nienowojorskiego burgera, a na deser… sernik (to też tak a propos mojego słodyczowego detoksu, któremu poświęciłem znaczną część mojego poprzedniego rozdziału). Oczywiście też klasyczny i nowojorski. Dokładnie z niejakiego „Junior’s”.
Na drugi dzień był tzw. „drop and go” (czyli autobus podjeżdża pod klub, my się szybciutko wypakowujemy, po czym kierowca macha nam i ucieka poganiany zablokowanymi i trąbiącymi z tyłu pojazdami, gdzieś hen hen na wolny od nowojorskiego zgiełku parking), skazani więc byliśmy tylko na siedzenie w ciasnym do granic nieprzyzwoitości green roomie. Klub, w którym graliśmy okazał się być na Brodway’u, zrobiłem więc przy okazji zakupy w sklepie Hamiltona – którego z córką jesteśmy fanami – oraz kupiłem kartkę w wersji 3D (W końcu jestem w Nowy Jorku, więc kartka musi być wyjątkowa). Pochodziliśmy też z Michałem po Central Parku dochodząc do mozaiki Lennona. Wieczorem naturalnie zagraliśmy koncert, po koncercie przybyliśmy piątkę z Adamem Holtzmanem i jego uroczą żoną Jane, którzy uraczyli nas swoją obecnością. A opuszczając nocą Manhattan i żegnając mieniący się wszystkimi możliwymi kolorami Times Square, obiecaliśmy sobie, że przy następnej okazji, nie będziemy się tak stresować tym, że w niektórych nowojorskich klubach traktuję Cię jakbyś był tylko kolejnym stand-uperem, któremu zasadniczo wystarcza tylko jeden mikrofon i jedno punktowe światło na scenę.
W Filadelfii pozwiedzaliśmy z Maćkiem miasto robiąc rekord krokowy. Na schodach Rocky’ego byłem już w ubiegłym roku, więc to miejsce sobie akurat darowaliśmy, ale sporą część amerykańskiej historii udało się ogarnąć wzrokowo. W Pittsburghu (który jak się okazało bardzo się z Filadelfią nie lubi, co otworzyło mi drogę do kilku żartów) dopadł mnie kryzys i jeden z tych nieprzyjemnych ataków na scenie, które odbywają się tylko w zamkniętym ciele, a w Waszyngtonie DC nie omieszkaliśmy oczywiście pooglądać przed koncertem wszystkich najważniejszych budowli, które do tej pory kojarzyłem jedynie z gry Fallout 3 (Otóż okazało się, że „Washington Monument” jednak nie został zniszczony przez wojnę nuklearną) i wielu popularnych filmów („That’s all I have to say, about that ”[Vietnam]). Wieczorny koncert zagraliśmy zaś w klubie tak bardzo w światła nie wyposażonym, że po raz pierwszy w swojej skromnej karierze, miałem wrażenie, że śpiewam do jakiejś mrocznej otchłani, która wydaje z siebie dźwięki połkniętych przed chwilą fanów. I kiedy tradycyjnie zapytałem ile osób widzi Riverside po raz pierwszy, z przerażeniem zdałem sobie sprawę, że podczas tego koncertu, to ja będę tym, który po raz pierwszy nie zobaczy swojej publiczności.
Zwykły paradoks, czy kolejna próba równowagi?
***
Będę tęsknił za naszą ekipą. Jeszcze Wam o niej opowiem w ostatnim amerykańskim odcinku. Na razie tylko nadmienię, że naprawdę się tu wszyscy polubiliśmy. I fakt, że spędzaliśmy tyle dni i kilometrów razem w jednej wąskiej przestrzeni, absolutnie nikomu tu nie wadził. Czujemy jednak, że zbliża się tzw. potrzeba odpoczynku. Od tych wiecznie drgających łóżek, od klubowych schematów, od parkingów, hoteli i shower roomów oraz – co by jednak nie mówić – od dosyć specyficznej kuchni. No i dobrze byłoby też dla odmiany popatrzeć w końcu na trochę inne twarze. Np. członków naszych rodzin
Przed nami ostatni koncert. W Carrboro, w p Karolinie. Właśnie przyjechaliśmy pod klub. Muszę pamiętać, żeby na koniec koncertu podziękować ładnie całej ekipie. Gdzie są te małe żółte karteczki, to sobie zaraz ponaklejam w kilku miejscach.
Nie zapomnieć podziękować całej ekipie.
Nie zapomnieć podziękować całej.
Nie zapomnieć podziękować.
Nie zapomnieć.
Nie.
I got over the cold. I wonder how long it will stay this way. I really have to be careful now to not catch something again. Oh how I envy my lovely colleagues from technical support, and even my bandmates, who can all be having colds during concerts because no one can tell anyway. When the vocalist is down with something, it’s immediately clear that something’s not quite right. When the drummer or guitarist are not feeling great, it’s not that noticeable. Oh well, he made a couple of mistakes, maybe he’s tired or hadn’t had enough sleep. True, mistakes happen even when everyone feels great, and people simply forgive. But when the vocalist is ill, the audience find themselves on the path of suffering, which is satisfying only for masochists, malicious reviewers, and all those who forgot to bring their hearing aids.
In general, the whole vocal maintenance and being careful to not catch anything on tour has already become a routine. I quit smoking and drinking* a long time ago. I don’t do any other drugs either. The only addiction I have left is sugar, although I ditch it when I go on tour (on my request, we removed sweets from our rider). Chocolate bars, sweets, dragées, chocolate covered nuts – away with all of that, a complete detox. At the age of 40, I found out that I have a stomach and that there’s such a thing as reflux. When you’re a singer, it’s not really a desirable condition. And so I also quit drinking cold and fizzy drinks. But I can’t really get rid of three things: my asthma meds, which I inhale twice a day, stress and responsibility. The latter two are always there, lurking, having a negative effect on my immune system. Perhaps that’s why, at the beginning of “ID.Entity Tour”, I had a bit of a false start.
Fortunately, my voice returned and I can now go sky high, do riffs and runs, and even try to chase Keith from The Cyberiam, who sometimes sings so high it makes me think he’s about to explode (admittedly, when it comes to technique, he’s a true terminator). They’re laughing at me that all it took was one evening with tequila and my voice got better right away (*ha-ha-ha, he’s only just said he quit drinking). I don’t think I’ll make a habit of it though.
Speaking of explosions; there were none on any of the stages we played on, but there were some… among the audience.
***
I don’t know what they add to Canadian food, or maybe it’s something in maple syrup or Tim Hortons’ doughnuts, but we hadn’t seen audiences singing their heads off to that degree outside of Chile or Mexico. It was madness. Toronto was fairly measured, but what happened later in Montreal and Quebec, well that was the highest level of transcendence, which brought about both incredible joy, but also sadness that the concerts weren’t officially recorded (although a few overzealous fans with permanently outstretched arms were doing their best to disrupt that balance).
Well, I can’t really hold it agains them because enthusiastic reactions of the audience are perfectly tailored to suit our style on stage and the choice of songs we play live. Such response gives us wings and in return we give back even more. We are not the kind of band who are playing live for the so called contemplative listener. We do prefer it when people let us know they are there not only in spirit, but in person. Obviously, we can’t make anyone react like that but… we love enthusiastic audiences the most. And the enthusiasm in Canada was truly overwhelming. Perhaps it was because the attendance was higher than before, perhaps it’s all down to maple syrup, or maybe there’s a patriotic thread of understanding as both Poland and Canada have white and red flags? I don’t know. But we do look good in red.
Speaking of red – Tomek, our acoustician, told me after one of those concerts that people were shouting so loudly that the decibel meters were showing only one colour.
***
An advantage of playing in medium venues is the intimate atmosphere. And one of the disadvantages is the small number of stage lights at a given venue. And so we were happy to play in Montreal and Quebec City in venues where our light technician, Mateusz, could finally show off his skills. We have our own lights too and the arch finally looked the way it should. With the club’s lights on top of that, it was really impressive.
I was also happy that the set is finally solidified and all tracks are in the right place. It flows very well, it tells a story but there are no boring lengthy bits. We do interact with the audience a little as well, and the two hours fly quicker than all the Apple Watches of the world might indicate. New songs gain new life and let you see why “ID.Entity” is also inspired by our concert energy.
The explosion of enthusiasm, which we experienced in Canada more than in any other place on this tour, made up for all the inconveniences caused by the weather and the controversial conditions in previous venues. We were leaving the country of the maple leaf with big smiles on our faces and a pleasant sense of fulfilment. What’s more, we also switched to daylight saving time (it happens here about two weeks ahead of Poland) so we now have only a 5-hour difference between here and home.
Which is good because we’re a bit homesick.
***
Today I walked into a huge shop called “It’s Sugar”. I looked around. I let out a sigh. For a moment, I had the thought to buy a huge Haribo bear the size of a bass amp for everyone on the bus but I was put off by the price and a mental image of the way it would be consumed. I ended up with a big pack of M&Ms which contained lots of different colourful smaller packets inside. I bought it and left it as a gift for our road tech crew.
I heard they discovered new flavours. Lucky guys.
***
There are 6 concerts left of this tour. As luck would have it, this weekend in New York and Philadelphia we are competing with the so called “Marillion Weekend”, for which a large number of fans of both bands had already bought the very expensive tickets. Oh well, if it’s not one thing, it’s another. It is what it is. In Quebec City, Muse were playing at the same time as us. I obviously thanked everyone who came to our show only because there were no tickets left for Muse. I got some laughs. Phew… I reached those with a sense of humour.
Today Boston.
tbc
„ID.Entity Tour 2023” – Notatki z wyprawy cz.5
Wyleczyłem się. Ciekawe jak długo to potrwa. Teraz oczywiście trzeba uważać, żeby znowu czegoś nie złapać. Och jakże zazdroszczę moim szanownym kolegom z techniki i zespołu, że mogą sobie chorować podczas koncertów i tego nie słychać. Jak wokalistę coś dopadnie, od razu wiadomo, że coś jest nie tak, a jak zachoruje perkusista lub gitarzysta, nie ukrywajmy, mało jest to odczuwalne. Ot typ pomyli się ze dwa razy, bo zmęczony lub niewyspany. Wiadome jest, że pomyłki zdarzają się nawet wtedy, gdy jesteś zdrowy, więc ludzie wybaczają. Przy chorym wokaliście publiczność wkracza na drogę męki i cierpienia, która satysfakcjonuje jedynie masochistów, złośliwych recenzentów i tych, którzy zapomnieli z domu aparatów słuchowych.
W ogóle całe to pielęgnowanie głosu i atencja, by za szybko się na trasie nie rozchorować stała się już u mnie swego rodzaju tradycją. Od dawna już nie piję* i nie palę. Używki też są mi obce. Jedyny nałóg jaki mi pozostał, czyli cukier – też na czas trasy odstawiam (słodycze na moją prośbę wyrzuciliśmy z Ridera). Batony, batoniki, cukierki, drażetki, orzeszki w polewie i inne takie – won, detoks kompletny. W wieku 40 lat dowiedziałem się, że mam żołądek i istnieje coś takiego jak refluks. Przy zawodzie wokalisty rzecz raczej niepożądana. Dlatego też i nie piję nic zimnego i gazowanego. Trzech rzeczy nie mogę jednak odstawić – moich leków na astmę, które wdycham dwa razy dziennie, stresu i odpowiedzialności. Te dwie ostatnie zawsze czają się gdzieś za rogiem i wpływają negatywnie na odporność. Być może przez nie właśnie zaliczyłem na sam początek „ID.Entity Tour” mały falstart.
Na szczęście głos powrócił i mogę sobie teraz lecieć w kosmos, strzelać falbany i próbować gonić Keitha z The Cyberiam, który śpiewa czasem tak wysoko, że zastanawiam się, czy za chwile nie eksploduje (przyznaję, pod względem techniki gość jest prawdziwym terminatorem). Śmieją się ze mnie, że wystarczył jeden wieczór z tequilą i od razu głos się poprawił (*ha-ha-ha, a wcześniej pisał, że nie pije). Nie sądzę jednak, by weszło mi to w nawyk.
A propos eksplozji. W ten weekend na żadnej ze scen, na której graliśmy, jej nie było, ale była za to… wśród publiczności.
***
Nie wiem jakie specyfiki dodaje się do kanadyjskich potraw, czy to zasługa syropu klonowego, czy pączków z Tima Hortonsa, ale tak rozśpiewaną publiczność znamy tylko z Chile lub Meksyku. To był jakiś obłęd. W Toronto działo się jeszcze w miarę klasycznie, ale to, co wydarzyło się w Montréalu i Quebecu, to już wyższa szkoła transcendencji, powodująca z jednej strony niesamowitą radość, a z drugiej smutek z braku rejestracji tych koncertów (Chociaż paru nadgorliwych fanów, z wiecznie wyciągnięta ręką, usilnie próbowało tę równowagę zaburzyć).
No cóż, pretensji do takiego zachowania mieć nie mogę, bo entuzjastyczne reakcje publiczności są po prostu idealnie skrojone pod nasz styl prezentacji scenicznej i wybór utworów, które prezentujemy na żywo. Takie odzew nas niesie i nakręca. Dajemy z siebie wtedy jeszcze więcej. Nie jesteśmy zespołem, który odgrywa na scenie kompozycje, przygotowane pod odbiorcę tzw. kontemplującego. Wolimy jednak, jak ktoś z przybyłych daje znać, że jest na sali nie tylko duchem, ale i ciałem. Wiadome jest jednak, że wszystkich do tego zmusić nie możemy, niemniej… entuzjastyczną publiczność kochamy najbardziej. A entuzjazm w Kanadzie był na tej trasie wręcz onieśmielający. Być może była to też zasługa większej niż do tej pory frekwencji, być może wspomnianego syropu, być może pojawiła się też jakaś patriotyczna nić porozumienia, bo na flagach i Polska i Kanada mają przecież te same barwy? Nie wiem. Ale faktycznie dobrze wyglądaliśmy w czerwonym.
A propos czerwonego – Tomek, nasz akustyk, powiedział mi po koncercie, że ludzie krzyczeli tak głośno, że wskaźniki decybeli pokazywały już tylko jeden kolor.
***
Plusem grania w średnich klubach jest atmosfera intymności, minusem – między innymi ilość świateł jakimi dysponuje dane „venue”. Cieszyło więc, że w Montréalu i Quebec City graliśmy w końcu w miejscach, gdzie oświetleniowiec Mateusz nareszcie mógł pokazać swoje umiejętności. Na tej trasie jeździmy z częścią swoich świateł i tzw. „ustawienie w łuk” w końcu wyglądało tak jak trzeba. Do tego doszły światła klubowe. To naprawdę robiło wrażenie.
Ucieszyło mnie też, że set się w końcu osadził, a utwory znalazły swoje miejsce. Płynie bardzo dobrze, jest tematyczny, nie ma dłużyzn. Mamy sporo interakcji z publicznością. Dwie godziny mijają szybciej niż wskazują to wszystkie Apple Watche świata. Nowe utwory nabierają też nowego życia i pozwalają zrozumieć dlaczego płyta „ID.Entity” zainspirowana jest m.in. naszą koncertową energią.
Eksplozja entuzjazmu, którego bardziej niż na innych koncertach tej trasy, doświadczyliśmy właśnie w Kanadzie, zrehabilitowała nam więc wszystkie niedogodności związane z pogodą i kontrowersyjnymi warunkami w poprzednich klubach. Wracaliśmy z kraju klonowego liścia uśmiechnięci i spełnieni. Dodatkowo przeskoczyliśmy na czas wiosenny (Tutaj robią to jakoś dwa tygodnie wcześniej niż w Polsce), więc od domu dzieli nas już tylko 5 godzin różnicy.
To dobrze, bo tęskno.
***
Trafiłem dzisiaj do wielkiego sklepu z napisem „It’s Sugar”. Rozejrzałem się po półkach. Westchnąłem. Przez moment i głowę przeszła mi myśl, że powinienem kupić do autobusu dużego pojedynczego misia Haribo, wielkości pieca do basu, ale przeraziła mnie i cena, i wyobrażenie tego jak miałby być spożywany. Skończyło się na wielkiej paczce MM’sów, która miała w sobie różne kolorowe mniejsze paczuszki. Kupiłem i zostawiłem naszym kolegom technicznym jako prezent.
Podobno odkryli nowe smaki. Szczęściarze.
***
Do końca trasy pozostało 6 koncertów. Pech chciał, że w najbliższy weekend w Nowym Jorku i Filadelfii konkurować będziemy z tzw. „Marillion Weekend”, gdzie znaczna część wspólnych fanów kupiła już bardzo drogie bilety. Cóż, zawsze jest ktoś, zawsze jest coś. Nie da się inaczej. W Quebec City, tego samego dnia co my grał Muse. Oczywiście nie omieszkałem podziękować tym, którzy przyszli na nasz koncert tylko dlatego, że na Muse nie było już biletów. Część sali wybuchła śmiechem. Uff… trafiłem na tych z poczuciem humoru.
Dzisiaj Boston.
M
Do you know that feeling when you’re walking down the pavement and a car suddenly cuts in front of you? It shows up out of the blue from a driveway, a gateway, or a car park, you walk around behind it because you can’t be bothered to wait until it moves, and that’s exactly when it does move and you end up walking around an empty space? “Instead of going straight, I’m walking sideways,” I think to myself then. “The metaphor of life.”
This “walking sideways” is also an accurate description of Riverside’s career. Different adversities made us slow down or take a roundabout way instead of going straight for gold. We had a bit of an uphill battle with “Rapid Eye Movement” and “Anno Domini High Definition” because Inside Out Music, the label we had signed up with, was looking for a new mother label. One day, the previous mother label packed up, looked around the room one last time and… went bankrupt, leaving Inside Out on their own, so we had little to no help promoting those two releases. Touring with Dream Theater in 2007, which in hindsight turned out to be more of a curse than a blessing (“Riverside? Are you talking about those guys who are trying to be like Dream Theater?”), helped us a little at that time but we were mostly left to our own devices. The situation changed later, when we released “Shrine…”
The second crisis, obviously the most serious one, was the death of Grudzień. Cancelled concerts, a year off, then another one. It’s quite obvious (albeit controversial) to admit that nothing attracts more attention to a band than the death of one of their members, but our career did grind to a halt back then. We had to rethink lots of things, get used to the new situation, to each other in a new context, to the new line-up. To record an album that’s different from the previous ones, and so on.
And then another crisis, the lockdown, which happened to all of us around the world. Unlike some other bands, we managed to survive it though and go on with our career.
At the moment, we are promoting our new album, “ID.Entity” on our American-Canadian tour and we’re slowly approaching the attendance figures we had when we were promoting “Wasteland”. We’re playing for slightly smaller audiences than we did in 2019, although there seem to be more and more people coming with each concert (sometimes even more than ever before but that’s really just an exception). We’re playing in winter now, while in 2019 we played in May when it was obviously much easier to get to the venue without the risk of getting stuck in a snowdrift on the way. Also, our album has just been released and not everyone has had enough time to get to know it better. But most interestingly, when I ask at every concert how many people came to see Riverside for the first time, more than half of the room raise their hands. My God, it’s obviously great but what happened to those from the times of “Wasteland”? Covid?
On stage, Riverside haven’t really changed. We’re still better than on studio albums. The new album sounds good or even better live. We’ve played those tracks several times now so we’re so comfortable and synchronised with them, that we are starting to change the arrangements. And that’s good! Let things happen
***
Huge distances on this tour made the amount of days off quite overwhelming at times. We feel like we’ve properly moved in. Soon we’ll be like those Poles who go away for a month and when they come back, they speak as if they had potatoes in their mouths (I’m referring to a cult Polish comedy from 1981). Fortunately, we’re past the halfway point and it’s all downhill from here.
***
The first postcards have been delivered. I got a message from home that the one from Florida reached the letterbox in Warsaw. Three weeks – that’s how long you have to wait for a card from the States. It probably works the same both ways. Do you know that the postcard challenge is still on? And it’s still damn difficult to find a classic postcard with a panorama of the city? But my daughter promised to wallpaper her room with them so I can’t let her down. (By the way, a big thanks to all the good souls for helping me with this analogue challenge.)
In order to send a postcard here, you have to find a post office or a blue “penguin” with a “United States Postal Service” sticker. You put the card in its mouth and that’s it. After the concert in St. Paul I went to the nearest post box, freezing a few bits off on the way, and I finally experienced it myself (previously, people were posting the cards for me). In Chicago, they didn’t let me go anywhere because armed robberies still happen in the neighbourhood where we played. Apparently, the day before our show, one of the people working at the venue got mugged (or I misheard something and I’m spreading rumours like a classic fan of conspiracy theories). But the reality is that the part of Chicago where we were is not the safest, especially since the pandemic. So it’s a miracle that people came to our concert at all.
Speaking of Chicago, we played at Bottom Lounge again, next to those crazy loud elevated railways. A lot more people came than the year before but, surprisingly, they weren’t as talkative as last time. (You know how it is, sometimes a concert is a good opportunity to meet a friend for a beer and a chat about how the business is going :)). I had prepared some snide remarks in advance but the atmosphere was more than fantastic and we were truly surprised by the amazing welcome. Naturally, I forgot again that Polonia come to our Chicago shows. Perhaps not in such large numbers as they do for Daria Zawiałow or Kombii but there are at least 30 people out of 500 who approach us after the concert with a Polish greeting. And I obviously didn’t say anything in my mother tongue from the stage again.
“Remember, it’s always cool to say ‘dziękuję’ (thank you) or ‘cześć’ (hello) in Polish here. They like it,” one of the Polonia friends advised after the show. “Or you could have at least said “kurwa” (fuck)”.
OK, I’ll start the next concert in Chicago from “kurwa”.
***
We have a few tour rituals here. One of them is pho soup. Whenever we find a place serving it, we will walk there even if it’s on the other side of town. I’m beginning to get really tired of breakfasts in iHop but the pho soup always cheers me up. Just like Boston Kreme in Dunkin’ Donuts. (Oh shut up!) And cheesecake. The more buttery, the better. I simply can’t resist them. (And I look forward to New York, apparently you can find the best cheesecakes there).
This weekend we’re conquering Canada. And, as always in Canada, we’ll have the biggest audience on this tour there. I’m writing these words in Toronto, in a hotel room without a view because it’s the middle of the night and the curtains are drawn. Tomorrow we’re playing a concert here (no, we’re not going to cover “YYZ”), the day after tomorrow we’re in Montreal and on Sunday we’re switching to French and playing in Quebec City. Yesterday, we had a party on the bus and played music of Canadian artists. I had no idea that Canada has given the world so many great musicians. I still have tequila and the bloody Bryan Adams in my head. Yes, yes, we had a bit of a team building event last night In general, we are really well behaved on this tour but yesterday we finally had to let off some steam. A moment ago I went back to the bus to pick up a charger – complete silence. Good. At least tomorrow 3/4 of the band will be well rested.
„ID.Entity Tour 2023” – Notatki z wyprawy cz.4
Znacie to uczucie, kiedy idąc chodnikiem, samochód zajeżdża Wam drogę (pojawia się ni stąd ni zowąd wyjeżdżając np. z jakiegoś parkingu), Wy go obchodzicie, bo nie chce Wam się czekać aż ruszy, i wtedy on rusza, a Wy obchodzicie puste miejsce? „Zamiast iść prosto idę jakimś cholernym łukiem” – myślę sobie wtedy pod nosem – „Normalnie metafora życia.”
To obchodzenie łukiem, można trochę porównać do kariery Riverside. Zamiast iść prosto jak burza, różne przeciwności losu kazały nam w tej naszej karierze zwolnić, albo iść trochę naokoło. Przy płycie „Rapid Eye Movement” i „Anno Domini High Definition” mieliśmy też sporo pod górę, bo zagraniczna wytwórnia Inside Out Music, z którą się związaliśmy, poszukiwała wtedy wytwórni matki. Poprzednia matka któregoś razu spakowała rzeczy, rozejrzała się ostatni raz po pokoju i… zbankrutowała. Inside Out zostało same, a my nie mieliśmy przy tych płytach zbyt dużej pomocy przy promocji. Może trasa z Dream Theater w 2007 – która z biegiem lat okazała się tylko naszym brzemieniem (Riverside? To ci, co próbują być jak Dream Theater?) – trochę nam w tym pomogła, ale głównie byliśmy zdani na siebie. Ruszyło się na nowo dopiero przy „Shrine”…
Drugi kryzys, oczywiście najpoważniejszy, to śmierć Grudnia. Odwołane koncerty, rok przerwy, potem kolejny. Wiadomo, mówiąc trochę kontrowersyjnie, że nic nie robi lepszej reklamy dla zespołu niż śmierć jednego z muzyków, ale kariera trochę wyhamowała. Trzeba było wiele rzeczy przemyśleć, oswajać się od nowa, przyzwyczaić do nowej sytuacji, do nowego składu. Nagrać inny album niż poprzednie, itd.
Kolejny kryzys, to oczywiście lockdown, który trafił nie tylko nas, ale i cały świat. W przeciwieństwie do niektórych zespołów udało nam się go jednak przetrwać i dalej funkcjonować.
W tej chwili, promując nasz nowy album „ID.Entity” podczas amerykańsko-kanadyjskiej trasy zbliżamy się frekwencyjnie do tego, co było przy promocji „Wasteland”. Gramy dla trochę mniejszej publiczności niż w 2019, chociaż z koncertu na koncert jest jej coraz więcej („gdzieśtam” nawet i więcej niż kiedykolwiek wcześniej, ale to wyjątki) Wiadomo – teraz gramy zimą, w 2019 graliśmy w maju. Każdy mógł wtedy dojechać na nasze występy bez obawy, że gdzieś po drodze zamarźnie. No i płyta w sumie dopiero co wyszła, więc nie wszyscy zdążyli się z nią jeszcze odpowiednio oswoić. Najciekawsze jest jednak to, że kiedy pytam w trakcie każdego naszego występu, ile osób widzi Riverside po raz pierwszy, to ręce podnosi więcej niż połowa sali. Boże mój, to oczywiście jest piękne, ale co stało się z tamtymi z Wasteland? Covid?
W Riverside na scenie oczywiście nic się nie zmieniło. Wciąż prezentujemy się lepiej niż na płytach. Nowy album na żywo brzmi dobrze, a nawet jeszcze lepiej. Zagraliśmy te kawałki już kilkanaście razy, więc się z nimi synchronizujemy do tego stopnia, że zaczynami ingerować w aranżacje. I dobrze! Niech się dzieje
***
Ogromne odległości na tej trasie sprawiły, że ilośc offów jest momentami wręcz przytłaczająca. Mamy wrażenie, że już tu na dobre zamieszkaliśmy. Zaraz będziemy jak Ci Polacy, co to jak wyjadą na miesiąc i wracają, to już mówią z kartoflami w buzi („Pasendżer Stanisław Paluch”). Na szczęście minęliśmy już półmetek. Teraz będzie z górki.
***
Pierwsze kartki pocztowe doszły. Dostałem sygnał z domu, że Floryda znalazła się w warszawskiej skrzynce. Czyli trzy tygodnie – tyle trzeba czekać na dostarczenie kartki ze Stanów, i pewnie odwrotnie. Wiecie, że challenge kartkowy trwa? I wciąż cholernie trudno namierzyć taką klasyczną kartkę z panoramą miasta? Ale córa obiecała, że wytapetuje sobie nimi ścianę – więc nie mogę jej zawieźć. (Przy okazji dziękuję dobrym duszom za pomoc w tym analogowym challenge’u.)
Żeby wysłać kartkę trzeba tu namierzyć albo pocztę, albo takiego niebieskiego pingwina z naklejką „United States Postal Service”. Wkłada mu się kartkę w dziub i po kłopocie. Po koncercie w St. Paul wybrałem się do najbliższej takiej skrzynki, przy okazji odmrażając sobie to i owo, i w końcu własnoręcznie tego doświadczyłem (wcześniej mnie wyręczano). W Chicago mi zabronili, bo w dzielnicy w której graliśmy podobno wciąż napadają z bronią. Dzień przed naszym koncertem obrabowali jednego z ludzi związanych z klubem (Albo coś źle usłyszałem i sieję plotkę jak klasyczny zwolennik teorii spiskowych). Prawda jest jednak taka, że w Chicago, w miejscu w którym graliśmy koncert, wieczorami nie jest najciekawiej. Podobno tak jest od pandemii. Cud więc, że ktoś w ogóle na koncert przyszedł.
No właśnie Chicago. Znowu graliśmy z Bottom Lounge, obok tych przejeżdzających nad głową wariacko głośnych kolejek. Przyszło dużo więcej osób niż rok temu, ale o dziwo nie gadali tyle co ostatnio (Wiecie jak to jest, czasami koncert jest dobrą okazją, żeby spotkać się z kumplem na piwo i pogadać o tym jak idzie biznes :)). Przygotowałem sobie już zawczasu parę złośliwości, a tu atmosfera więcej niż świetna i mega zaskoczenie przyjęciem. Oczywiście znowu zapomniałem, że na nasze chicagowskie koncerty przychodzi Polonia. Może nie w takiej ilości co na Darię Zawiałow czy Kombii , ale zawsze jest tych 30 osób na 500, które pięknie po koncercie się po polsku z nami witają. A ja oczywiście znów nic w ojczystym przez mikrofon.
– Pamiętaj, że tu zawsze fajnie jest powiedzieć „dziękuję”, albo „cześć” po polsku. Oni to lubią – doradził mi jeden z polonijnych kolegów po koncercie – Mogłeś też chociaż powiedzieć „kurwa”.
Dobra, następny koncert w Chicago zacznę od „kurwa”.
***
Mamy tu kilka trasowych rytuałów. Jednym z nich stała się teraz zupa pho. Jak tylko jakąś namierzymy idziemy na piechotę nawet przez pół miasta. Śniadania w iHopie powolutku wychodzą mi bokiem, ale zupa pho zawsze poprawia humor. Tak samo jak Boston Cream w Dunkin Donuts. (Och zamknijcie się!) No i Cheescake. Im bardziej maślany tym lepszy. Tego też nie mogę sobie odmówić. (Czekam na Nowy Jork, tam podobno są najdoskonalsze.)
W ten weekend podbijamy Kanadę. I jak to na Kanadę przystało będziemy tu mieli na tej trasie największą publiczność. Piszę te słowa z Toronto, z hotelu bez żadnego widoku, bo już środek nocy i zasłonięte zasłony. Jutro gramy tu koncert (Nie, nie będziemy grali coveru „YYZ”), pojutrze w Montrealu, a w niedziele przerzucimy się na francuski i zagramy w Quebec City. Wczoraj zrobiliśmy sobie w autobusie imprezę i puszczaliśmy kanadyjskich wykonawców. Nawet nie wiedziałem, że Kanada dała światu tyle dobra. W głowie cały czas szumią mi jeszcze tequila i pieprzony Bryan Adams. Tak tak, wczoraj mieliśmy małą integrację Generalnie jesteśmy na tej trasie naprawdę mega grzeczni, ale wczoraj chyba w końcu musieliśmy jakoś odreagować. Wróciłem się przed chwilą do autobusu po ładowarkę – cisza jak makiem zasiał. Dobrze. Jutro przynajmniej 3/4 zespołu będzie wyspana.
Miłego weekendu!